مجموعه این حساسیت‌ها باعث شده تا پیدا کردن ملکی که از نظر موقعیت جغرافیایی، مصالح ساخت ملک، اصول مهندسی و سایر فاکتورها بهترین بازار باشد، به امری پیچیده و دشوار و نیازمند تخصص تبدیل شود. شاید بتوان به جرات گفت پیدا کردن چنین ملکی خود یک کار تمام‌وقت است که به تمام انرژی، تمرکز و صبر شما احتیاج دارد. به همین دلیل است که در بسیاری از کشورهای دنیا شغل مهمی با عنوان “مشاورین املاک” شکل گرفته. این افراد در اعضای دریافت حق کمیسیون، خدماتی را در حوزه ملک و مسکن به شما ارائه می‌دهند.


حق کمیسیون مشاورین املاک

کمیسیون مشاورین املاک بنا بر نوع معامله (مانند خرید و فروش یا اجاره دادن ملک) و همچنین ارزش ملک معامله شده، با فرمول‌های متفاوتی محاسبه می‌شود. پرداخت کمیسیون یکی از مفاد قوانین معاملاتی در کشور است و باید توسط طرفین معامله به هنگام انجام آن اجرا شود. نرخ کمیسیون املاک ۱۴۰۲ هم برای هر نوع معامله، مانند هر سال توسط اتحادیه صنف مشاوران املاک تعیین شده و لازم به ذکر است که این مبلغ ممکن است در شهرهای مختلف متفاوت باشد.


قبل از بررسی میزان حق کمیسیون املاک ۱۴۰۲، ابتدا درباره این حق و مختصات آن بیشتر بدانیم. همه ما برای خرید یا فروش خانه خود و یا اجاره کردن یک ملک، به بنگاه‌ها و مشاورین املاک مراجعه می‌کنیم. این افراد نیز در ازای خدماتی که به طرفین معامله ارائه می‌دهند، حق کمیسیونی دریافت می‌کنند. خدماتی که مشاورین املاک به مراجعین خود ارائه می‌کنند را می‌توان در شش دسته کلی طبقه‌بندی کرد:

  • خرید و فروش ملک
  • رهن کامل ملک
  • رهن و اجاره ملک
  • معاوضه ملک
  • فسخ قراردادهای ملکی
  • مشارکت در ساخت
  • ارائه خدمات مرتبط با قراردادهای جعاله ملکی

کمیسیون مشاورین املاک بنا بر نوع معامله (مانند خرید و فروش یا اجاره دادن ملک) و همچنین ارزش ملک معامله شده، با فرمول‌های متفاوتی محاسبه می‌شود. پرداخت کمیسیون یکی از مفاد قوانین معاملاتی در کشور است و باید توسط طرفین معامله به هنگام انجام آن اجرا شود. نرخ کمیسیون املاک ۱۴۰۲ هم برای هر نوع معامله، مانند هر سال توسط اتحادیه صنف مشاوران املاک تعیین شده و لازم به ذکر است که این مبلغ ممکن است در شهرهای مختلف متفاوت باشد.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در شهرهای مختلف ایران در سال ۱۴۰۳


حق کمیسیون املاک در سال ۱۴۰۳ تفاوتی با سال ۱۴۰۲ نداشته و تا اعلام رسمی از سمت اتحادیه هر شهر با همان نرخ سال گذشته محاسبه می‌گردد.
نرخ محاسبه کمیسیون در هر شهر توسط اتحادیه املاک آن شهر مشخص می شود و نحوه محاسبه و درصد آن در هر شهر متفاوت است اما عموما نحوه محاسبه به دو صورت انجام می شود.

پله‌ایی
در این روش مبلغ کل ملک در میزان درصد محاسبه تاثیر گذار است ، به این صورت که اگر مبلغ بیشتر از مقداری مشخصی باشد درصد محاسبه تا پله تایین شده به یک میزان و مازاد قیمت از پله تایین شده با درصد پایین تری محاسبه می‌شود.

ثابت
در این روش درصد محاسبه میزان ثابتی دارد و افزایش قیمت تاثیری در درصد محاسبه ندارد ، با توجه افزایش قیمت ها، شهرهایی مثل تهران از روش ثابت استفاده می‌کنند و  مبلغ به صورت درصدی از ارزش کل معامله تعیین می شود.

قابل ذکر است که مشاورین موضف هستند که طبق تعرفه مصوب شده توسط اتحادیه املاک کمسیون را محاسبه و دریافت کنند ، در صورت مشاهده هرگونه تخلف شما می‌توانید با ارایه مدارک به اتحادیه از املاک مورد نظر شکایت کنید.

در بسیاری موارد مشاورین متخلف جهت دریافت کمیسیون بیشتر با فروشنده توافق میکنند که قیمت ملک را بالاتر برده و مازاد قیمت را به عنوان دستمزد دریافت کرده و همزمان درصد مصوب را از خریدار دریافت میکنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در تهران
کمیسیون خرید و فروش تهران

طبق مصوبه اتحادیه املاک تهران کمیسیون خرید و فروش ملک به صورت ثابت انجام می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت ۲۵ صدم درصد قیمت ملک به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند.

طرفین ۰.۲۵ درصد از قیمت کل ملک + ۹ درصد مالیات ارزش افزوده
کمیسیون رهن و اجاره تهران
تبدیل مبلغ رهن به اجاره و جمع این مبلغ با اجاره‌بهای ماهانه
تعیین ۳۳ درصد از این مبلغ به عنوان حق کمیسیون مشاور
محاسبه ۹ درصد از حق کمیسیون به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مشاور
کمیسیون تمدید اجاره تهران
کمیسیون تمدید اجاره ملک نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در رشت
کمیسیون خرید و فروش گیلان

طبق مصوبه اتحادیه صنف معاملات ملکی شهرستان رشت کمیسیون خرید و فروش ملک به صورت پله ایی محاسبه می‌شود. لازم به ذکر است که این اعداد در سراسر استان گیلان مانند شهرهای لاهیجان، آستارا، انزلی فومن، صومعه سرا و .. ثابت می‌باشند.

از مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان ۰.۵ درصد هر کدام از طرفین
از ۵۰۰ مبلغ  میلیون تومان تا ۱ میلیارد تومان ۰.۴ درصد هر کدام از طرفین
از ۱ میلیارد تومان تا ۲ میلیارد تومان ۰.۳ درصد هر کدام از طرفین
بالاتر از ۲ میلیارد تومان ۰.۲۵ درصد هر کدام از طرفین

کمیسیون رهن و اجاره رشت
در استان گیلان هر کدام از طرفین (موجر و مستاجر) موظف به پرداخت یک ششم مبلغ اجاره ماهیانه جهت حق الزحمه اجاره به بنگاه می‌باشند. کمیسیون رهن نیز ۲.۵ درصد ارزش رهن به علاوه ۹ درصد مالیات می‌باشد.

کمیسیون تمدید اجاره رشت
کمیسیون تمدید اجاره ملک در گیلان نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در اصفهان
کمیسیون خرید و فروش اصفهان

طبق مصوبه اتحادیه املاک اصفهان کمیسیون خرید و فروش ملک به صورت پله ایی محاسبه می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت نیم درصد قیمت ملک تا سقف دویست میلیون تومان و ۰.۲۵ درصد برای مازاد قیمت به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند

تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان ۰.۵ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۲۰۰ میلیون ۰.۲۵ درصد هر کدام از طرفین
کمیسیون اجاره اصفهان
برای محاسبه کمیسیون رهن و اجاره در اصفهان بابت هر یک میلیون تومان رهن مبلغ هفت هزار و پانصد تومان به علاوه یک چهارم اجاره یک ماه همراه با ۹ درصد مالیات ارزش افزوده را هر کدام از طرفین قرارداد به مشاورین پرداخت می‌کنند.

نکته : تبدیل نرخ رهن به اجاره جهت محاسبه کمیسیون طبق بخشنامه اتحادیه املاک اصفهان ممنوع می‌باشد.

هر ۱ میلیون تومان رهن = ۷،۵۰۰ تومان
¼ مبلغ اجاره یک ماه
محاسبه ۹ درصد از جمع اعداد بالا به عنوان مالیات ارزش افزوده و پرداخت کل این اعداد به مشاور
کمیسیون تمدید اجاره اصفهان
جهت تمدید قرارد اگر توافقی بین مشاور و طرفین صورت گرفته باشد کمیسیون به صورت توافقی دریافت می‌گردد در غیر این صورت کمیسیون به طور کامل دریافت می‌گردد

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در شیراز
کمیسیون خرید و فروش شیراز

طبق مصوبه اتحادیه املاک شیراز کمیسیون خرید و فروش ملک به صورت پله ایی محاسبه می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت نیم درصد قیمت ملک تا سقف پانصد میلیون تومان و ۲۵ صدم درصد برای مازاد قیمت به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند

تا سقف ۵۰۰ میلیون تومان ۰.۵ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۵۰۰ میلیون ۰.۲۵ درصد هر کدام از طرفین
کمیسیون اجاره شیراز
برای محاسبه کمیسیون اجاره در شیراز ابتدا باید مبلغ رهن را به اجاره تبدیل شود و موجر و مستاجر هر کدام موظف به پرداخت ۲۵ درصد از مبلغ تبدیل شده + اجاره یک ماه همراه با ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می باشند.

کمیسیون تمدید اجاره شیراز
کمیسیون تمدید اجاره ملک در شیراز نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

ثبت رایگان آگهی ملک در شیراز
نحوه محاسبه کمیسیون املاک در مشهد
کمیسیون خرید و فروش ملک در مشهد به صورت پله ایی محاسبه می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت سه دهم درصد  قیمت ملک تا سقف سیصد میلیون تومان و دو دهم درصد برای مازاد قیمت به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند.

تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان ۳/۰ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۳۰۰ میلیون ۲/۰ درصد هر کدام از طرفین
کمیسیون اجاره مشهد
برای محاسبه کمیسیون اجاره در شهر مشهد ابتدا باید مبلغ رهن را به اجاره تبدیل کنید و موجر و مستاجر هر کدام موظف به پرداخت ۲۵ درصد از (مبلغ تبدیل شده + اجاره یک ماه) همراه با ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می باشند.

کمیسیون تمدید اجاره مشهد
کمیسیون تمدید اجاره ملک در شهر مشهد نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در اهواز
کمیسیون خرید و فروش اهواز

کمیسیون خرید و فروش ملک در اهواز  به صورت ثابت انجام می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت نیم درصد از قیمت کل  ملک به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند

کمیسیون اجاره اهواز
تبدیل مبلغ رهن به اجاره و جمع این مبلغ با اجاره‌بهای ماهانه
تعیین ۳۳ درصد از این مبلغ به عنوان حق کمیسیون مشاور
محاسبه ۹ درصد از حق کمیسیون به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مشاور
کمیسیون تمدید اجاره اهواز
کمیسیون تمدید اجاره ملک در اهواز نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در مازندران
کمیسیون خرید و فروش مازندران

کمیسیون خرید و فروش ملک در شهرهای استان مازندارن مثل چالوس، نور، ساری، کلاردشت، نوشهر و…  به صورت پله ایی انجام می‌شود و هر کدام از طرفین معامله موظف به پرداخت یک درصد تا سقف یک میلیارد تومن و نیم درصد برای مازاد قیمت ملک به علاوه ۹ درصد مالیات ارزش افزوده می‌باشند

تا سقف ۱ میلیارد تومان ۱ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۱ میلیارد تومان ۰.۵ درصد هر کدام از طرفین


کمیسیون اجاره مازندران
تبدیل مبلغ رهن به اجاره و جمع این مبلغ با اجاره‌بهای ماهانه
تعیین ۳۳ درصد از این مبلغ به عنوان حق کمیسیون مشاور
محاسبه ۹ درصد از حق کمیسیون به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مشاور
کمیسیون تمدید اجاره مازندران
کمیسیون تمدید اجاره ملک در شهرهای استان مازندران نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

نحوه محاسبه کمیسیون املاک در  تبریز
کمیسیون خرید و فروش تبریز

در شهر تبریز محاسبه کمیسیون به صورت چند پله‌ای انجام می گردد

تا سقف ۲۰ میلیون تومان ۰.۷۵ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۲۰ میلیون تومان تا ۱۰۰ میلیون تومان ۰.۵ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۱۰۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان ۰.۳ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۳۰۰ میلیون تومان تا ۵۰۰ میلیون تومان ۰.۲ درصد هر کدام از طرفین
مازاد بر ۵۰۰ میلیون تومان ۰.۱ درصد هر کدام از طرفین
کمیسیون اجاره تبریز
تبدیل مبلغ رهن به اجاره و جمع این مبلغ با اجاره‌بهای ماهانه
تعیین ۳۳ درصد از این مبلغ به عنوان حق کمیسیون مشاور
محاسبه ۹ درصد از حق کمیسیون به عنوان مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مشاور
کمیسیون تمدید اجاره تبریز
کمیسیون تمدید اجاره ملک در شهر تبریز نیز برابر است با یک دهم مبلغ کمیسیون قرارداد اجاره به علاوه ۹ درصد مالیت ارزش افزوده بدین صورت که ابتدا مبلغ کمیسیون را محاسبه و مبلغ را تقسیم به ده می‌کنند.

حق کمیسیون و فسخ قرارداد
در هر معامله‌ای امکان فسخ وجود دارد؛ اما آیا در صورت فسخ قرارداد خرید یا اجاره، کمیسیون املاک پرداخت می‌شود؟ از آن‌جایی که حق کمیسیون مشاورین املاک در ازای خدماتی است که آن‌ها برای پیشبرد معامله و عقد قرارداد انجام داده‌اند، این افراد پس از فسخ معامله نیز می‌توانند حق کمیسیون خود را طلب کنند. البته لازم به ذکر است که فسخ قراردادهای خرید و اجاره بر اساس مفاد قانونی، در شرایط خاصی امکان‌پذیر است و طرفین باید در خصوص فسخ قرارداد با یکدیگر اتفاق نظر داشته باشند. در چنین شرایطی، تمامی حق کمیسیون مشاورین املاک ۱۴۰۲ (حتی سهم طرف دوم) را طرف فسخ‌کننده باید پرداخت کند.

همچنین شایان ذکر است که در صورتی که مشاورین املاک با ارائه اطلاعات غلط و یا موارد مشابه دیگر باعث فسخ قرارداد میان طرفین معامله شوند، طرفین مجبور به پرداخت حق کمیسیون نخواهند بود.

فاکتورهای مهم هنگام خرید و اجاره ملک
خرید و یا اجاره ملک، یکی از حساس‌ترین معاملاتی است که یک فرد در طول زندگی خود انجام می‌دهد. در خلال این معامله شما باید به فاکتورهای مختلفی توجه کنید. آیا خانه در همان شرایطی است که قصد خرید یا اجاره آن را دارید؟ آیا قیمت ملک با توجه به استانداردهای بازار تعیین شده است؟ سوال بعدی آن‌که آیا خانه مشکل حقوقی دارد؟ بدون اغراق، می‌توان فرایند خرید خانه را به هفت‌خان رستم تشبیه کرد که خان هفتم آن، عقد قرارداد است. قرارداد بار حقوقی و قانونی دارد و هر آن‌چه که در آن ذکر می‌شود می‌تواند به ضرر یا نفع طرفین باشد. مشاورین املاک وظیفه تنظیم این قرارداد را بر عهده دارند و این امر می‌تواند به صورت بالقوه مشکلات و چالش‌هایی را برای طرفین معامله به همراه داشته باشد.

چالش‌های کمیسیون املاک چیست؟
متاسفانه برخی از مشاورین املاک، با سوءاستفاده از اختیارات خود طرفین معامله را مجبور به پرداخت حق کمیسیون بیشتر می‌کنند. به عنوان مثال بنگاه در ازای یک معامله با ارزش ۳۵۰ میلیون تومان، ممکن است درخواست ۱۰ میلیون حق کمیسیون املاک داشته باشد. با توجه به توضیحات فوق، بدیهی است که این حق کمیسیون بسیار بیشتر از آن چیزی که است مورد قبول اتحادیه املاک و یا قانون کشور باشد. گاهی مشاورین املاک با اضافه کردن بندی مبنی بر توافق طرفین معامله در پرداخت حق کمیسیون بسیار بیشتر از عرف، افراد را در عمل انجام شده قرار می‌دهند و با نگه داشتن مدارک، آنها را مجبور به پرداخت این رقم می‌کنند. معمولا در چنین شرایطی، شکایت به اتحادیه می‌تواند چاره ساز باشد. پس در هنگام عقد قراردادهای ملکی و پرداخت حق کمیسیون سال ۱۴۰۲ باید به این چالش‌ها توجه کنید.

آیا کمیسیون املاک نیاز به افزایش دارد؟
در سوی دیگر ماجرا، مشاورین معتقدند نرخ‌های حق کمیسیون مشاورین املاک در طی چند سال گذشته افزایش نیافته است. این در حالی است که قیمت مسکن روز به روز بالاتر می رود و پیدا کردن مشتری و به انجام رساندن معاملات، دشوارتر می شود. این امر صحیح است و مشاورین املاک می‌توانند با مجاب کردن طرفین قرارداد، یک نرخ معقول را پیشنهاد کنند. شما به عنوان یکی از طرفین معامله، باید پیش از امضای هر سندی در سال ۱۴۰۲ نسبت به نحوه محاسبه حق کمیسیون مشاورین املاک و نرخ‌های اتحادیه در شهر یا استان خود تحقیق کنید. بدین ترتیب می‌توانید یک نرخ معقول برای حق کمیسیون ۱۴۰۲ را پیشنهاد دهید و زیر بار پرداخت مبالغ نجومی و خارج از عرف بازار نروید. همچنین پیش از امضای هر سندی، به خوبی آن را مطالعه یا در صورت امکان با وکیل مشورت کنید تا امکان سوءاستفاده‌های احتمالی را کاهش دهید.

شکل جدید معاملات در بازار مسکن
در عصر اطلاعات و با توجه به پیشرفت تکنولوژی، حالا پیدا کردن خانه‌ای ایده‌ال بسیار راحت تر از گذشته است. پیدایش سامانه‌های پیشرفته اطلاعات املاک و خدمات رایگان آن‌ها، امکان دسترسی کاربران به اطلاعاتی کلیدی در بازار مسکن را فراهم آورده است. حالا با تنها چند کلیک، شما می‌توانید از قیمت مسکن در مناطق مختلف یک شهر و حتی شهرهای دیگر آگاه شوید. علاوه بر سامانه‌های اطلاع‌رسانی، وب‌سایت‌های تخصصی ثبت آگهی املاک مانند پست ملک نیز به شما این امکان را می‌دهند تا به شکلی کاملا آسان و رایگان، هزاران ملک را بررسی کنید. این وب‌سایت‌ها با نمایش مشخصات دقیق ملک، تصاویری از خانه‌ها و قیمت‌های منازل، اطلاعاتی جامع و دقیق را در اختیار شما قرار می دهند.

بدیهی است که بسیاری از افراد پیش از آن‌که نسبت به خرید یا اجاره یک خانه اقدام کنند، به خوبی در خصوص بازار منطقه تحقیق می‌کنند. با توجه به امکاناتی که در بالا ذکر شد، فضای وب بهترین، سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین بستر برای بررسی شرایط بازار است. از همین روست که بر خلاف دهه‌های گذشته، آگهی‌ها و خانه‌هایی که در سامانه‌های پیشرفته اطلاعات املاک ثبت می‌شوند، بیشتر از فایل‌های بنگاه‌های مسکن دیده می‌شوند. این به معنای حضور مشتریان بیشتر در فضای وب و لزوم استفاده از این فضاست.

نرخ کمیسیون املاک ۱۴۰۳
اما نرخ کمیسیون املاک در سال ۱۴۰۲ قرار است چه مقداری باشد؟ با توجه به نوسانات شدید ارزی بازار، نگرانی‌ها در مورد بازار مسکن هم افزایش پیدا کرده و بسیاری از ما می‌خواهیم بدانیم باید با چه چشم‌اندازی وارد معاملات ملکی شویم.

از آن‌جایی که نرخ مسکن هنوز تغییر قابل توجهی نسبت به چند ماه اخیر نکرده، فعلا نرخ کمیسیون املاک هم دستخوش تغییری نشده و به نظر می‌رسد نرخ کمیسیون املاک ۱۴۰۲ هم حداقل در نیمه اول سال ۱۴۰۲، مانند امسال باشد.